Thuyết âm mưu là gì?
Thuyết âm mưu là lời giải thích cho một sự kiện hoặc tình huống có thể gây ra âm mưu từ các nhóm ác ý và mang tính nhằm thao túng quyền lực, thường là động cơ chính trị khi các giải thích khác có khả năng xảy ra hơn. Thuật ngữ này có hàm ý tiêu cực, ngụ ý rằng việc thu hút một âm mưu dựa trên định kiến hoặc không đủ bằng chứng.
Thuyết âm mưu là một cách giải thích cho một sự kiện hoặc tình huống mà người ta cho rằng có sự can thiệp của các nhóm ác ý nhằm thao túng quyền lực, thường với động cơ chính trị. Thuật ngữ này mang hàm ý tiêu cực, ngụ ý rằng việc thu hút một âm mưu dựa trên định kiến hoặc không đủ bằng chứng. Các thuyết âm mưu thường chống lại sự phản nghiệm và được củng cố bằng lý luận vòng tròn: cả bằng chứng chống lại âm mưu và việc không có bằng chứng cho nó đều được giải thích lại là bằng chứng về sự thật của nó. Do đó, âm mưu trở thành vấn đề của đức tin hơn là điều có thể được chứng minh hoặc bác bỏ.
Trích dẫn:
https://vi.wikipedia.org/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_%C3%A2m_m%C6%B0u
1.Thuyết âm mưu là một chủ đề phổ biến và có nhiều thuyết đa dạng trên toàn thế giới. Tuy không có con số chính xác về số lượng thuyết âm mưu tồn tại, nhưng có rất nhiều thuyết âm mưu nổi tiếng và được biết đến khắp nơi. Một số thuyết âm mưu nổi tiếng bao gồm:
- Thuyết âm mưu về ám sát Tổng thống John F. Kennedy: Thuyết âm mưu này đề cập đến các giả thuyết và tranh cãi xoay quanh cái chết của Tổng thống Mỹ John F. Kennedy vào năm 1963.
- Thuyết âm mưu về vụ đáp máy bay 11/9: Một số người cho rằng vụ khủng bố 11/9 là một thủ đoạn âm mưu của chính phủ hoặc các tổ chức bí mật nhằm đạt mục đích chính trị.
- Thuyết âm mưu về vụ đáp máy bay MH370: Vụ mất tích bí ẩn của máy bay MH370 của hãng hàng không Malaysia Airlines vào năm 2014 đã tạo nên nhiều thuyết âm mưu về nguyên nhân và sự thật đằng sau sự việc này.
- Thuyết âm mưu về hành tinh Nibiru: Thuyết âm mưu này cho rằng có một hành tinh khác trong hệ Mặt Trời gọi là Nibiru hoặc "hành tinh X" đang tiến gần Trái Đất và có thể gây ra thiên tai.
- Thuyết âm mưu về Người ngoài hành tinh và Diệt vong: Có nhiều thuyết âm mưu liên quan đến sự tồn tại của người ngoài hành tinh và khả năng họ đã tới Trái Đất trong quá khứ hoặc đang ảnh hưởng đến cuộc sống trên hành tinh chúng ta.
Đây chỉ là một số ví dụ về thuyết âm mưu phổ biến trên thế giới. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thuyết âm mưu thường không được chứng minh hoặc không có căn cứ khoa học, và nên tiếp cận với tinh thần phản biện và cân nhắc thông tin.
Tác Động Tâm Lý và Xã Hội
Nghiên cứu cho thấy rằng niềm tin vào các thuyết âm mưu có thể gây hại về mặt tâm lý hoặc bệnh lý, và nó có tương quan với phóng chiếu tâm lý, chứng hoang tưởng và chủ nghĩa Machiavelli. Việc tìm ra một âm mưu mà không có âm mưu thực sự nào là một hiện tượng tâm thần được gọi là nhận thức kiểu ảo tưởng.
Trong lịch sử, các thuyết âm mưu đã liên kết chặt chẽ với định kiến, các cuộc săn lùng phù thủy, chiến tranh và các vụ diệt chủng. Chúng thường được các thủ phạm của các cuộc tấn công khủng bố tin tưởng mạnh mẽ và đã được sử dụng làm lời biện minh bởi nhiều chính phủ như Đức Quốc xã, Liên Xô, và Thổ Nhĩ Kỳ.
Ví Dụ Tiêu Biểu
Một số ví dụ nổi bật về thuyết âm mưu bao gồm:
Cuộc tấn công ngày 11 tháng 9 năm 2001: Một số người tin rằng sự kiện này đã được cố tình cho phép xảy ra hoặc là một chiến dịch đánh lừa công luận do chính phủ Hoa Kỳ tiến hành.
Vụ ám sát Tổng thống Kennedy: Có giả thuyết cho rằng CIA hay mafia Mỹ đứng đằng sau vụ ám sát này.
Phi thuyền Apollo không đổ bộ lên Mặt Trăng: Một số người tin rằng việc con người đặt chân lên Mặt Trăng chỉ là dàn dựng.
Căn bệnh AIDS do con người tạo ra: Một số giả thuyết cho rằng căn bệnh này là sản phẩm của con người.
Người ngoài hành tinh từng đến thăm Trái Đất: Một số người theo thuyết “Các nhà du hành vũ trụ cổ đại” tin rằng thần thánh trong các tôn giáo chính là người ngoài hành tinh.
Phân Loại Thuyết Âm Mưu
Theo Barkun, có ba loại thuyết âm mưu:
- Lý Thuyết Âm Mưu Theo Hệ Thống: Liên quan đến các mục tiêu rộng lớn như sự thống trị của một quốc gia hoặc thế giới.
- Lý Thuyết Âm Mưu Theo Sự Kiện: Đề cập đến các sự kiện cụ thể như vụ ám sát Kennedy hay sự lây lan của AIDS.
- Lý Thuyết Siêu Âm Mưu: Liên kết nhiều âm mưu bị cáo buộc với nhau theo thứ bậc.
Tác Động Tiêu Cực
Thuyết âm mưu gây ra nhiều tác động tiêu cực đối với xã hội:
- Giảm lòng tin vào bằng chứng khoa học
- Cực đoan hóa và củng cố ý thức hệ của các nhóm cực đoan
- Hậu quả tiêu cực đối với nền kinh tế
- Trở ngại đáng kể đối với việc cải thiện sức khỏe cộng đồng, khuyến khích sự phản đối việc tiêm chủng và truyền nước, dẫn đến bùng phát các bệnh có thể phòng ngừa bằng vắc xin.
Biện Pháp Can Thiệp
Để giảm niềm tin vào các thuyết âm mưu, cần duy trì một xã hội cởi mở và cải thiện kỹ năng tư duy phân tích của công chúng.
2. Lịch sử của "thuyết âm mưu" bắt đầu từ khi nào?
Thuyết âm mưu là một khái niệm mà người ta sử dụng để chỉ các lý thuyết hoặc giả thuyết về việc tổ chức hoặc cá nhân đang ẩn dưới bề mặt thực tế để thực hiện các kế hoạch bí mật hoặc ác ý. Lịch sử của thuyết âm mưu có thể được truy vết ngược lại hàng ngàn năm.
Tuy nhiên, một trong những sự kiện quan trọng đánh dấu sự phổ biến của thuyết âm mưu là ám sát Tổng thống Mỹ John F. Kennedy vào ngày 22 tháng 11 năm 1963. Sau cái chết của Kennedy, nhiều giả thuyết và lý thuyết âm mưu đã xuất hiện, cho rằng cái chết của ông là do một bí mật đen tối hoặc một nhóm người có quyền lực đứng sau.
Từ đó, thuyết âm mưu đã trở thành một chủ đề phổ biến trong nhiều lĩnh vực, bao gồm chính trị, khoa học, và giải trí. Các sự kiện như vụ án Watergate, vụ đánh bom 11/9, và các lý thuyết về người ngoài hành tinh cũng đã tạo ra nhiều thuyết âm mưu khác nhau.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không có bằng chứng cụ thể để chứng minh các thuyết âm mưu này là chính xác. Chúng thường chỉ dựa trên những thông tin không rõ ràng, tin đồn hoặc giả thuyết không có căn cứ cụ thể.
3. Có bằng chứng nào cho thấy các thuyết âm mưu có cơ sở?
Có rất nhiều thuyết âm mưu tồn tại và được lan truyền trong xã hội. Tuy nhiên, đáng lưu ý rằng thuyết âm mưu thường không được chứng minh hoặc chứng cớ rõ ràng. Thường thì, các thuyết âm mưu dựa trên những phỏng đoán, giả thiết, hoặc thông tin chưa được chứng thực. Dưới đây là một số điểm để hiểu về bằng chứng trong các thuyết âm mưu:
1. Thiếu bằng chứng rõ ràng: Đa số các thuyết âm mưu không có bằng chứng cụ thể và rõ ràng để chứng minh tính đúng đắn của chúng. Thay vào đó, chúng thường dựa trên thông tin mờ nhạt, lý thuyết hoặc quan điểm cá nhân.
2. Chạm trán với các lĩnh vực nhạy cảm: Các thuyết âm mưu thường liên quan đến các sự kiện lớn, nhạy cảm và có tầm ảnh hưởng lớn. Do đó, việc có bằng chứng cụ thể và chính xác để chứng minh chúng thường khó khăn.
3. Sự khó khăn trong việc chứng minh phủ nhận: Một số thuyết âm mưu có thể phủ nhận bằng các bằng chứng khác, nhưng việc chứng minh phủ nhận cũng có thể gặp khó khăn. Điều này do tính không xác định và phức tạp của các thuyết âm mưu, khiến việc cung cấp bằng chứng phủ nhận trở nên phức tạp.
4. Thiếu sự kiểm chứng độc lập: Trong nhiều trường hợp, các thuyết âm mưu không được xác nhận bởi các nguồn độc lập hoặc các nghiên cứu có uy tín. Điều này làm cho việc xác định tính chính xác và đáng tin cậy của thông tin trở nên khó khăn.
Vì lý do trên, các thuyết âm mưu thường gặp phải sự hoài nghi và không được chấp nhận rộng rãi trong cộng đồng khoa học và người làm nghiên cứu. Tuy nhiên, việc nghiên cứu và xem xét các thông tin và bằng chứng có thể giúp đánh giá một cách khách quan và tự tin hơn về tính hợp lý của một thuyết âm mưu cụ thể.
4.Những thuyết âm mưu nổi tiếng trên thế giới
Có rất nhiều thuyết âm mưu nổi tiếng trên thế giới, và một số trong số đó được liệt kê dưới đây:
- Thuyết âm mưu về người Do Thái
- Thuyết âm mưu về hội Tam Điểm
- Thuyết âm mưu về Chủ nghĩa Cộng sản
- Thuyết âm mưu về Giáo hội Công giáo
- Thuyết âm mưu về sự kết hợp của nhiều âm mưu bị cáo buộc với nhau theo thứ bậc, gọi là các lý thuyết siêu âm mưu
- Thuyết âm mưu về sự thống trị của một quốc gia hoặc sự thống trị thế giới
- Các thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử và văn hóa từng xảy ra ở những nơi đặc thù
- Các thuyết âm mưu về các sự kiện hiện tại, chẳng hạn như thuyết âm mưu về dịch COVID-19
- Các thuyết âm mưu về nguồn gốc thật sự của loài người, chẳng hạn như thuyết âm mưu về việc tất cả chúng ta đều là những con bot và đang sống trong một thế giới mô phỏng[1][2][3][4][5][6].
Trích dẫn:
[1] https://www.xemgame.com/top-10-thuyet-am-muu-lmht-post394418.html
[2] https://vi.wikipedia.org/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_%C3%A2m_m%C6%B0u
[3] https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-53097154
[4] https://vnreview.vn/thread-old/12-thuyet-am-muu-dien-ro-hoa-ra-lai-la-su-that.2755445
[5] https://cellphones.com.vn/sforum/thuyet-am-muu-tat-ca-chung-ta-deu-la-nhung-con-bot-va-dang-song-trong-mot-the-gioi-mo-phong
[6] https://cand.com.vn/Su-kien-Binh-luan-antg/Su-co-hat-nhan-hay-thuyet-am-muu-toan-cau-i545130/
5.Những thuyết âm mưu liên quan đến chính trị
Dưới đây là một số thuyết âm mưu liên quan đến chính trị:
- Thuyết âm mưu về Chủ nghĩa Cộng sản: Thuyết âm mưu này cho rằng các nhà lãnh đạo cộng sản đang thực hiện một kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực trên toàn thế giới[1].
- Thuyết âm mưu về Giáo hội Công giáo: Thuyết âm mưu này cho rằng Giáo hội Công giáo đang thực hiện một kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực trên toàn thế giới[1].
- Thuyết âm mưu về sự thống trị của một quốc gia hoặc sự thống trị thế giới: Thuyết âm mưu này cho rằng một số quốc gia hoặc tổ chức đang thực hiện một kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực trên toàn thế giới[2].
- Thuyết âm mưu về thông tin sai lệch: Thuyết âm mưu này cho rằng các thế lực thù địch đang thực hiện một kế hoạch bí mật để lan truyền thông tin sai lệch, nhằm thao túng ý kiến công chúng và chiếm đoạt quyền lực[1][3][4][5].
- Thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử và văn hóa từng xảy ra ở những nơi đặc thù: Thuyết âm mưu này cho rằng một số sự kiện lịch sử và văn hóa đã xảy ra ở những nơi đặc thù có liên quan đến các thế lực thù địch, và các sự kiện này được che giấu hoặc bị thay đổi để che đậy sự thật[1][2].
- Các thuyết âm mưu về các sự kiện hiện tại: Các thuyết âm mưu này liên quan đến các sự kiện hiện tại, chẳng hạn như thuyết âm mưu về dịch COVID-19, cho rằng dịch bệnh này là do các thế lực thù địch tạo ra để chiếm đoạt quyền lực[1][6].
Trích dẫn:
[1] https://hcma3.hcma.vn/thu-vien-tu-lieu/pages/moi-tuan-mot-cuon-sach.aspx?CateID=553&ItemID=49971
[2] https://vi.wikipedia.org/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_%C3%A2m_m%C6%B0u
[3] https://lyluanchinhtri.vn/home/index.php/component/k2/item/5036-chu-dong-nam-bat-ngan-chan-thong-tin-sai-lech-trong-thuyet-am-muu-chinh-tri-cua-cac-the-luc-thu-dich.html
[4] https://tiki.vn/thuyet-am-muu-va-chu-nghia-dan-tuy-chinh-tri-hoc-ve-thong-tin-sai-lech-p198518462.html
[5] https://www.nxbctqg.org.vn/thuyet-am-muu-va-chu-nghia-dan-tuy-chinh-tri-hoc-ve-thong-tin-sai-lech.html
[6] https://baoquankhu7.vn/canh-giac-voi-thuyet-am-muu-chinh-tri-cua-cac-the-luc-thu-dich-615337210-0025493s34610gs
6.Những thuyết âm mưu liên quan đến tôn giáo
Có nhiều thuyết âm mưu liên quan đến tôn giáo trên thế giới. Dưới đây là một số thuyết âm mưu nổi tiếng:
- Thuyết âm mưu về Giáo hội Công giáo: Thuyết âm mưu này cho rằng Giáo hội Công giáo đang thực hiện một kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực trên toàn thế giới[1].
- Thuyết âm mưu về người Do Thái: Thuyết âm mưu này cho rằng người Do Thái đang thực hiện một kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực trên toàn thế giới[1][2].
- Các thuyết âm mưu liên quan đến các tôn giáo khác nhau: Các thuyết âm mưu này cho rằng các tôn giáo khác nhau đang thực hiện các kế hoạch bí mật để chiếm đoạt quyền lực hoặc thực hiện các hoạt động bất hợp pháp[2].
- Các thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử và văn hóa từng xảy ra ở những nơi đặc thù: Thuyết âm mưu này cho rằng một số sự kiện lịch sử và văn hóa đã xảy ra ở những nơi đặc thù có liên quan đến các tôn giáo, và các sự kiện này được che giấu hoặc bị thay đổi để che đậy sự thật[1][2].
Trích dẫn:
[1] https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-53097154
[2] https://vi.wikipedia.org/wiki/Thuy%E1%BA%BFt_%C3%A2m_m%C6%B0u
7.Những thuyết âm mưu liên quan đến khoa học
Dưới đây là một số thuyết âm mưu liên quan đến khoa học:
- Thuyết âm mưu về thông tin sai lệch: Thuyết âm mưu này cho rằng các thế lực thù địch đang thực hiện một kế hoạch bí mật để lan truyền thông tin sai lệch, nhằm thao túng ý kiến công chúng và chiếm đoạt quyền lực[1].
- Thuyết âm mưu về LMHT: Thuyết âm mưu này liên quan đến trò chơi điện tử LMHT, cho rằng các sự kiện trong trò chơi được thiết kế để thực hiện một kế hoạch bí mật của các nhà phát triển[2].
- Thuyết âm mưu về sự cố hạt nhân: Thuyết âm mưu này cho rằng sự cố hạt nhân ở Biển Đông là do các thế lực thù địch tạo ra để thực hiện một kế hoạch bí mật[3].
- Thuyết âm mưu về các thông tin sai lệch trong thời đại số: Thuyết âm mưu này cho rằng các thế lực thù địch đang thực hiện một kế hoạch bí mật để lan truyền thông tin sai lệch trong thời đại số, nhằm thao túng ý kiến công chúng và chiếm đoạt quyền lực[4].
- Thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử và văn hóa từng xảy ra ở những nơi đặc thù: Thuyết âm mưu này cho rằng một số sự kiện lịch sử và văn hóa đã xảy ra ở những nơi đặc thù có liên quan đến khoa học, và các sự kiện này được che giấu hoặc bị thay đổi để che đậy sự thật[1][4].
- Thuyết âm mưu về các phát minh khoa học: Thuyết âm mưu này cho rằng một số phát minh khoa học nổi tiếng là do các thế lực thù địch tạo ra để thực hiện một kế hoạch bí mật[5].
Trích dẫn:
[1] https://hcma3.hcma.vn/thu-vien-tu-lieu/pages/moi-tuan-mot-cuon-sach.aspx?CateID=553&ItemID=49971
[2] https://www.xemgame.com/top-10-thuyet-am-muu-lmht-post394418.html
[3] https://cand.com.vn/Su-kien-Binh-luan-antg/Su-co-hat-nhan-hay-thuyet-am-muu-toan-cau-i545130/
[4] https://thesaigontimes.vn/su-bung-no-cua-thuyet-am-muu-van-chuyen-long-tin-trong-thoi-dai-so/
[5] https://baoquankhu7.vn/canh-giac-voi-thuyet-am-muu-chinh-tri-cua-cac-the-luc-thu-dich-615337210-0025493s34610gs
8.Những thuyết âm mưu liên quan đến Việt Nam
Có một số thuyết âm mưu liên quan đến Việt Nam, bao gồm:
- Thuyết âm mưu về việc điều chuyển nhân sự chủ chốt của đất nước: Thuyết âm mưu này cho rằng có một kế hoạch bí mật để điều chuyển nhân sự chủ chốt của đất nước, nhằm chiếm đoạt quyền lực[1].
- Thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử và văn hóa từng xảy ra ở những nơi đặc thù: Thuyết âm mưu này cho rằng một số sự kiện lịch sử và văn hóa đã xảy ra ở Việt Nam có liên quan đến các thế lực thù địch, và các sự kiện này được che giấu hoặc bị thay đổi để che đậy sự thật[2][3].
- Thuyết âm mưu về các thông tin sai lệch: Thuyết âm mưu này cho rằng các thế lực thù địch đang thực hiện một kế hoạch bí mật để lan truyền thông tin sai lệch, nhằm thao túng ý kiến công chúng và chiếm đoạt quyền lực, và thuyết âm mưu này cũng tồn tại ở Việt Nam[2][4].
- Thuyết âm mưu về các sự kiện hiện tại: Các thuyết âm mưu này liên quan đến các sự kiện hiện tại ở Việt Nam, chẳng hạn như việc các thế lực thù địch đang thực hiện các hoạt động bất hợp pháp để chiếm đoạt quyền lực[4].
- Thuyết âm mưu về các sự kiện lịch sử: Thuyết âm mưu này cho rằng một số sự kiện lịch sử ở Việt Nam, chẳng hạn như vụ án Việt Á, đã bị đưa ra xuyên tạc để che giấu sự thật[1].
Trích dẫn:
[1] https://lamdong.gov.vn/sites/tinhdoan/tai-lieu-chinh-tri-tu-tuong-dao-duc-loi-song/SitePages/TU-VU-VIET-A-DEN-NHUNG-THUYET-AM-MUU-VE-VIEC-DIEU-CHUYEN-NHAN-SU-CHU-CHOT-CUA-DAT-NUOC.aspx
[2] https://vietcetera.com/vn/thuyet-am-muu-khi-hoai-nghi-tao-ra-loi-nhuan
[3] https://www.bbc.com/vietnamese/vert-fut-53097154
[4] https://baoquankhu7.vn/canh-giac-voi-thuyet-am-muu-chinh-tri-cua-cac-the-luc-thu-dich-615337210-0025493s34610gs
Video :
[1] https://youtu.be/d7z3LJKTh5E
[2] https://youtu.be/Ab5qmiRT6Y8
[3] https://youtu.be/AUdAjscX3ns
[4] https://youtu.be/QkL2GMUd294
[5] https://youtu.be/-l8ebjj3xdw
EBook :
EBook do chuyenwebblog dịch và giới thiệu
-Thuyết âm mưu - 20 thuyết âm mưu hàng đầu
EBook tiếng Anh
-The Encyclopedia of Conspiracies and Conspiracy Theories
-Conspiracy Theories and Secret Societies For Dummies


