Da sống và bước đột phá về tính chân thực
Khác
với robot truyền thống chỉ dựa vào kim loại, nhựa hoặc silicon, robot sinh học
được phủ bằng da nuôi cấy từ tế bào sống. Các nhà khoa học Nhật
Bản, đặc biệt tại Đại học Tokyo, đã thành công trong việc phát triển lớp mô
da sinh học có khả năng uốn cong, mỉm cười, cử động mà không bị rách.
Đây là bước tiến lớn, giúp robot tiến gần hơn đến hình dáng và biểu cảm tự
nhiên của con người.
Điểm
then chốt nằm ở khả năng tái tạo, sửa chữa mô da, điều trước đây
vốn chỉ thấy ở sinh vật sống. Nhờ đó, robot không chỉ phục vụ mục đích thẩm mỹ,
mà còn trở thành “mô hình sống” để nghiên cứu quá trình lão hóa da,
hình thành nếp nhăn, tác động của tia UV và ô nhiễm môi trường.
Ứng dụng thực tế: Từ mỹ phẩm đến y học
Các
chuyên gia tin rằng robot sinh học có thể thay đổi cách ngành công nghiệp mỹ
phẩm và dược phẩm thử nghiệm sản phẩm mới. Thay vì thử trực tiếp trên
người, robot da sống có thể đóng vai trò nền tảng mô phỏng sinh học an toàn và
hiệu quả.
Ngoài
ra, trong y học tái tạo, robot sinh học còn hỗ trợ nghiên cứu cấy
ghép da, tái tạo mô, cũng như cung cấp mô hình huấn luyện phẫu thuật thực
tế hơn. Đặc biệt, với xu hướng dân số già đi nhanh chóng, robot sinh học có thể
trở thành trợ lý chăm sóc y tế, mang lại sự gần gũi và an toàn
trong giao tiếp với con người.
Những thách thức còn tồn tại
Dù
nhiều hứa hẹn, công nghệ này vẫn đối mặt với các rào cản lớn:
· Bảo trì da sống: dễ nhiễm khuẩn, cần môi trường nuôi dưỡng
đặc biệt.
· Thung lũng kỳ dị (uncanny valley): ngoại hình quá giống người nhưng chưa hoàn
hảo có thể gây cảm giác “lạnh sống lưng”.
· Chi phí cao: việc sản xuất và duy trì robot sinh học vẫn tốn kém, chưa sẵn
sàng cho ứng dụng đại trà.
Cuộc đua toàn cầu: Ai đang dẫn đầu?
· Nhật Bản: Tiên phong về da sinh học, robot có biểu cảm gần gũi như con
người.
· Trung Quốc: Tập trung mạnh vào robot hình người (humanoid) và thương mại
hóa quy mô lớn.
· Hàn Quốc: Đẩy mạnh chính sách quốc gia, phát triển robot phục vụ dân số
già.
· Mỹ: Khác biệt khi đi sâu vào AI, biohybrid robotics, y
sinh học và chống lão hóa. Các viện nghiên cứu như Harvard Wyss
Institute và MIT Media Lab đang phát triển robot kết
hợp mô cơ, da nhân tạo, thậm chí là cơ nhân tạo (artificial muscles).
Đặc
biệt, dưới tầm nhìn của Elon Musk, Mỹ còn sở hữu những dự án đột
phá:
· Tesla Optimus: Robot hình người hướng tới sản xuất hàng
loạt, tích hợp AI tiên tiến từ Autopilot.
· Neuralink: Công nghệ giao diện não – máy, mở ra viễn cảnh robot và con
người “liên thông thần kinh”.
Sự
kết hợp giữa AI, da sinh học và chip não có thể đưa Mỹ đi theo
một hướng hoàn toàn khác: cyborg – con người tăng cường bằng
robot.
Tương lai: Robot sinh học sẽ đi về đâu?
Trong
vòng 10–20 năm tới, giới khoa học dự báo:
1.
Ngắn
hạn (5 năm): Robot sinh học phục
vụ thử nghiệm mỹ phẩm, huấn luyện y khoa.
2.
Trung
hạn (10 năm): Robot trợ lý y tế,
chăm sóc người cao tuổi, có biểu cảm và tương tác tự nhiên hơn.
3.
Dài
hạn (20 năm trở lên): Hình thành cyborg –
sự kết hợp giữa robot và con người, mở ra khả năng chống lão hóa, thay thế hoặc
tái tạo các bộ phận cơ thể.
Kết luận
Robot
sinh học không chỉ là bước tiến trong ngành robotics mà còn là
cầu nối giữa công nghệ, y học và triết lý sống lâu khỏe mạnh. Nếu
Nhật Bản chú trọng vào vẻ ngoài và sự chân thực, Trung Quốc – Hàn
Quốc chạy đua thương mại hóa, thì Mỹ lại đặt cược vào AI và
sinh học thần kinh.
Tất
cả đều đang hướng đến một tương lai nơi giữ gìn thanh xuân không
chỉ còn là giấc mơ, mà có thể được hiện thực hóa thông qua sự kết hợp
giữa robot và con người.
Tài liệu tham khảo
1. Japanese Scientists Create Smiling Robot With
Living Skin Using Collagen –
People.com
https://people.com/japanese-scientists-create-smiling-robot-with-living-skin-using-collagen-8671207
2. Japan scientists make smiling robots with
living skin – VnExpress
International
https://e.vnexpress.net/news/world/japan-scientists-make-smiling-robots-with-living-skin-4763440.html
3. Robots for elderly care: A systematic review
and a pilot study on ethical issues – PubMed (NCBI)
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38099199
4. Assistive Robot Center – National Center for
Geriatrics and Gerontology (Japan)
https://www.ncgg.go.jp/research/lab/robot
5. China prioritizes humanoid robot development
in new plan – Xinhua
(English News)
https://english.news.cn/20240822/13476589b47f4b23bb08231b8e1d0801/c.html
6. Fourier Intelligence – Robotics Company – Wikipedia
https://en.wikipedia.org/wiki/Fourier_%28company%29
7. South Korea develops robots to address aging
population – Vietnam.vn
https://www.vietnam.vn/en/han-quoc-phat-trien-robot-giai-bai-toan-dan-so-gia
8. Tesla Optimus Gen 2 humanoid robot unveiled – Tesla Official News
https://www.tesla.com/blog/optimus-gen-2
9. Neuralink – Official Website
https://neuralink.com
10. Wyss Institute – Biohybrid Robotics Research (Harvard University)
https://wyss.harvard.edu/technology/biohybrid-robotics