Tác động của một cuộc tấn công vào cơ sở hạt nhân Fordow của Iran và vai trò của GBU-57 và B-2 Spirit


Podcast

Căng thẳng giữa Mỹ và Iran tiếp tục leo thang khi các thảo luận về khả năng tấn công cơ sở hạt nhân Fordow của Iran được đưa ra, với sự chú ý đặc biệt đến bom GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) và máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit. Những hệ quả quân sự, địa chính trị và kinh tế của một cuộc tấn công như vậy, cùng với khả năng độc đáo của các vũ khí chiến lược này, đang trở thành tâm điểm của các phân tích quốc tế.

Hậu quả tiềm tàng của việc phá hủy Fordow

Cơ sở làm giàu uranium Fordow, nằm sâu 80-90 mét dưới lòng núi gần Qom, Iran, là một trong những mục tiêu kiên cố nhất của chương trình hạt nhân Iran. Một cuộc tấn công của Mỹ nhằm phá hủy Fordow sẽ gây ra những hệ quả nghiêm trọng trên nhiều phương diện.

Tác động quân sự và hạt nhân

Fordow đóng vai trò quan trọng trong việc sản xuất uranium làm giàu cấp cao (60%), gần ngưỡng cần thiết cho vũ khí hạt nhân (90%). Nếu Mỹ sử dụng bom GBU-57, được thiết kế để xuyên phá các boong-ke ngầm, cuộc tấn công có thể làm gián đoạn nghiêm trọng chương trình hạt nhân của Iran. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định rằng Iran có thể đã phân tán máy ly tâm và uranium làm giàu đến các cơ sở bí mật khác, khiến việc phá hủy hoàn toàn chương trình hạt nhân trở nên khó khăn.

Khả năng thành công của một cuộc tấn công cũng không chắc chắn. GBU-57 có thể xuyên qua khoảng 60 mét bê tông cốt thép, trong khi Fordow nằm sâu hơn, đòi hỏi nhiều lần ném bom chính xác vào cùng một điểm. Ngoài ra, nguy cơ rò rỉ phóng xạ từ uranium làm giàu có thể gây ra thảm họa môi trường, làm phức tạp thêm tình hình.

Phản ứng của Iran

Iran đã nhiều lần cảnh báo rằng bất kỳ cuộc tấn công nào vào cơ sở hạt nhân của họ sẽ dẫn đến “hậu quả không thể đảo ngược”. Các kịch bản trả đũa có thể bao gồm:

·  Phóng tên lửa đạn đạo và máy bay không người lái vào các căn cứ quân sự Mỹ hoặc đồng minh trong khu vực, như Ả Rập Saudi và UAE.

·  Kích hoạt các lực lượng ủy nhiệm như Hezbollah ở Lebanon hoặc dân quân ở Iraq để tấn công lợi ích của Mỹ và Israel.

·  Đẩy nhanh chương trình hạt nhân, với khả năng sản xuất đủ uranium cho 9 quả bom hạt nhân trong vòng một tháng, theo Viện Khoa học và An ninh Quốc tế.

Ngoài ra, một cuộc tấn công có thể giúp chính quyền Iran củng cố sự đoàn kết trong nước, biến Mỹ và Israel thành “kẻ thù chung” để huy động sự ủng hộ của người dân.

Hậu quả địa chính trị và kinh tế

Một cuộc tấn công vào Fordow có thể châm ngòi cho xung đột khu vực, làm gián đoạn các tuyến vận chuyển dầu qua Vịnh Ba Tư và đẩy giá dầu toàn cầu tăng vọt, ảnh hưởng đến nền kinh tế toàn cầu. Nga và Trung Quốc, hai đối tác chiến lược của Iran, có thể đáp trả bằng các biện pháp kinh tế hoặc quân sự, như cung cấp thêm vũ khí cho Tehran. Các đồng minh phương Tây của Mỹ, như Anh và Pháp, có thể ủng hộ ngoại giao nhưng lo ngại về bất ổn khu vực.

Về ngoại giao, một cuộc tấn công sẽ làm sụp đổ mọi cơ hội khôi phục thỏa thuận hạt nhân JCPOA (2015), vốn đã bị đình trệ kể từ khi Mỹ rút khỏi vào năm 2018. Iran có thể từ chối đàm phán và tiếp tục làm giàu uranium, làm gia tăng nguy cơ chạy đua vũ khí hạt nhân trong khu vực.

GBU-57 và B-2 Spirit: Bộ đôi vũ khí chiến lược của Mỹ

Bom GBU-57 Massive Ordnance Penetrator

GBU-57 MOP là bom phá boong-ke nặng nhất trong kho vũ khí thông thường của Mỹ, nặng 13.600 kg, chứa 2.423 kg thuốc nổ, và có khả năng xuyên qua 60 mét bê tông cốt thép. Được phát triển bởi Boeing từ năm 2002, bom này sử dụng hệ thống dẫn đường GPS/INS và ngòi nổ thông minh để tối ưu hóa hiệu quả phá hủy các mục tiêu ngầm sâu như Fordow.

Tuy nhiên, GBU-57 có một số hạn chế:

·  Độ sâu xuyên phá có thể không đủ để phá hủy hoàn toàn Fordow, trừ khi sử dụng nhiều quả bom liên tiếp.

·  Số lượng bom hạn chế (khoảng 20 quả tính đến 2015) và chi phí cao (3,5 triệu USD/quả).

·  Nguy cơ rò rỉ phóng xạ nếu tấn công các cơ sở chứa uranium làm giàu.

Máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit

B-2 Spirit, do Northrop Grumman sản xuất, là máy bay ném bom tàng hình duy nhất đang hoạt động trên thế giới, với tiết diện radar chỉ 0,1 m². Với tầm bay 11.000 km không cần tiếp nhiên liệu và tải trọng 18.000 kg, B-2 có thể mang hai quả GBU-57, khiến nó trở thành nền tảng lý tưởng để tấn công các mục tiêu kiên cố trong khu vực phòng không dày đặc.

B-2 đã chứng minh hiệu quả trong các chiến dịch ở Kosovo, Iraq, Afghanistan, và gần đây nhất là Yemen (tháng 10/2024), nơi nó được cho là đã sử dụng GBU-57 để phá hủy các cơ sở vũ khí ngầm của Houthi. Tuy nhiên, với chỉ 19 chiếc đang hoạt động và chi phí bảo trì cao (2,2 tỷ USD/chiếc), B-2 là tài sản quốc gia quý giá, chỉ được sử dụng trong các sứ mệnh then chốt.

Các quốc gia khác có vũ khí tương đương?

Hiện tại, không có quốc gia nào sở hữu máy bay ném bom tàng hình hoặc bom phá boong-ke tương đương B-2 và GBU-57. Trung Quốc đang phát triển máy bay ném bom tàng hình H-20, và Nga có dự án PAK DA, nhưng cả hai chưa đi vào hoạt động và có khả năng tàng hình thấp hơn B-2. Về bom phá boong-ke, Nga sở hữu KAB-1500L và FOAB, còn Israel sử dụng GBU-28, nhưng những vũ khí này thua xa GBU-57 về trọng lượng và độ xuyên phá.

Mỹ duy trì lợi thế chiến lược nhờ đầu tư lớn vào công nghệ tàng hình và vũ khí chính xác, cùng với kinh nghiệm thực chiến. GBU-57 là vũ khí độc quyền, không được xuất khẩu, ngay cả với các đồng minh như Israel, đảm bảo vị trí dẫn đầu của Mỹ trong lĩnh vực này.

Kết luận

Một cuộc tấn công vào Fordow sử dụng GBU-57 và B-2 Spirit sẽ là bước đi táo bạo nhưng đầy rủi ro của Mỹ, có thể làm chậm chương trình hạt nhân của Iran nhưng khó chấm dứt hoàn toàn. Hậu quả tiềm tàng bao gồm xung trực tiếp với Iran, bất ổn khu vực, và gián đoạn kinh tế toàn cầu. Trong khi GBU-57 và B-2 Spirit thể hiện sức mạnh quân sự vượt trội của Mỹ, các hạn chế về số lượng, chi phí, và độ xuyên phá đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng. Lựa chọn ngoại giao, dù khó khăn, vẫn có thể là giải pháp duy nhất để tránh một cuộc khủng hoảng hạt nhân lớn hơn.

 

Dưới đây là thông tin chi tiết về bom GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) và máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit, dựa trên các nguồn thông tin đáng tin cậy:

1. Bom GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP)

- Tổng quan:

  - GBU-57 là loại bom "bunker buster" (bom phá boong-ke) nặng nhất trong kho vũ khí thông thường của Mỹ, được thiết kế để tiêu diệt các mục tiêu kiên cố nằm sâu dưới lòng đất, như boong-ke, hầm ngầm, hoặc cơ sở hạt nhân.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Trọng lượng: Khoảng 30.000 pound (13.600 kg), dài 20,5 feet (6,2 mét).[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Sức mạnh: Bom chứa khoảng 5.342 pound (2.423 kg) thuốc nổ, bao gồm AFX-757 và PBXN-114, được tối ưu hóa để phá hủy các mục tiêu trong không gian hạn chế.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Vỏ bom được chế tạo từ hợp kim thép Eglin mật độ cao, chịu được áp lực cực lớn khi xuyên sâu vào lòng đất trước khi phát nổ.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)

- Khả năng xuyên phá:

  - Theo Không quân Mỹ, GBU-57 có khả năng xuyên qua khoảng 200 feet (61 mét) bê tông cốt thép trước khi phát nổ. Tuy nhiên, một số nguồn khác cho rằng nó có thể xuyên sâu 60 feet vào bê tông cốt thép 5.000 psi hoặc 8 feet vào bê tông 10.000 psi.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Bom sử dụng kỹ thuật “weaponeering” (tấn công liên tiếp vào cùng một điểm) để tăng độ sâu xuyên phá, đặc biệt khi được thả từ hai quả liên tiếp bởi B-2.[](https://www.twz.com/air/b-2-spirits-just-sent-a-very-ominous-message-to-iran-that-only-they-can)
  - GBU-57 được nâng cấp nhiều lần, với phiên bản mới nhất là GBU-57F/B, tích hợp “smart fuze” (ngòi nổ thông minh) để tối ưu hóa thời điểm phát nổ, ngay cả khi không biết chính xác độ sâu của mục tiêu.[](https://www.twz.com/air/massive-ordnance-penetrator-bunker-buster-grows-more-potent-thanks-to-new-tests)

- Hệ thống dẫn đường:

  - Bom sử dụng hệ thống dẫn đường GPS/INS (Hệ thống Định vị Toàn cầu kết hợp với Hệ thống Định vị Quán tính) để đảm bảo độ chính xác cao.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Các cánh lưới (grid fins) giúp ổn định đường bay và điều chỉnh quỹ đạo giữa hành trình.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)

- Lịch sử phát triển:

  - Dự án bắt đầu năm 2002 bởi Lockheed Martin và Northrop Grumman, sau khi Chiến tranh Iraq 2003 cho thấy các bom phá boong-ke trước đó (như GBU-28, GBU-37) không đủ sức phá hủy các mục tiêu kiên cố.[](https://www.aeroflap.com.br/en/meet-the-gbu-57-mop-the-huge-bomb-of-almost-14-tons-of-the-b-2-bomber/)
  - Thử nghiệm lần đầu vào tháng 3/2007 tại White Sands Missile Range, New Mexico.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
  - Boeing bắt đầu giao 20 quả bom hoạt động đầu tiên vào tháng 9/2011 cho Bộ Tư lệnh Tấn công Toàn cầu Không quân Mỹ (AFGSC).[](https://www.aeroflap.com.br/en/meet-the-gbu-57-mop-the-huge-bomb-of-almost-14-tons-of-the-b-2-bomber/)
  - Chi phí phát triển ước tính từ 400-500 triệu USD, giá mỗi quả bom khoảng 3,5 triệu USD.[](https://www.aeroflap.com.br/en/meet-the-gbu-57-mop-the-huge-bomb-of-almost-14-tons-of-the-b-2-bomber/)

- Ứng dụng:

  - GBU-57 được thiết kế đặc biệt để tấn công các cơ sở hạt nhân ngầm sâu, như Fordow của Iran hoặc các boong-ke của Triều Tiên.[](https://theaviationist.com/2025/04/16/b-2-using-gbu-57-mop-yemen-reports/)
  - Chưa có báo cáo chính thức về việc sử dụng GBU-57 trong thực chiến, nhưng nó đã được triển khai trong các cuộc tấn công vào các mục tiêu ngầm của Houthi ở Yemen vào tháng 10/2024, dù không xác nhận rõ ràng loại vũ khí.[](https://theaviationist.com/2024/10/17/b-2-yemen/)
  - Bom này là vũ khí độc quyền của Mỹ, không được xuất khẩu, kể cả cho các đồng minh như Israel.[](https://abcnews.go.com/Politics/us-bunker-buster-bomb-irans-nuclear-program/story?id=122945512)

 2. Máy bay ném bom tàng hình B-2 Spirit

- Tổng quan:

  - B-2 Spirit, còn gọi là "Stealth Bomber" (Máy bay ném bom tàng hình), là máy bay ném bom chiến lược hạng nặng của Không quân Mỹ, được thiết kế để xuyên thủng các hệ thống phòng không dày đặc nhờ công nghệ tàng hình.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Nhà sản xuất: Northrop Grumman, với Boeing, Hughes, và Vought là các nhà thầu phụ chính.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Số lượng: Chỉ có 21 chiếc được sản xuất (1 chiếc bị tai nạn năm 2008, còn 19 chiếc hoạt động tính đến 2025).[](https://nationalsecurityjournal.org/stealth-b-2-bombers-might-be-irans-worst-military-nightmare/)
  - Chi phí: Khoảng 2,2 tỷ USD mỗi chiếc (bao gồm nghiên cứu, phát triển và thử nghiệm, tính đến năm 1998), khiến nó trở thành máy bay đắt nhất thế kỷ 20.[](https://www.lalocodelolo.com/fr/172/1121-172-usaf-b-2a-spirit-stealth-bomber-with-mop-gbu-57-modelcollect.html)

- Thiết kế và công nghệ tàng hình:

  - Hình dạng cánh bay (flying wing) với tiết diện radar (RCS) chỉ khoảng 0,1 m² (tương đương một con chim nhỏ), giúp giảm khả năng bị radar phát hiện.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Sử dụng vật liệu hấp thụ radar, lớp phủ đặc biệt, và thiết kế góc cạnh để giảm phản xạ sóng radar.[](https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-bunker-busters-alternatives-2025-06-18/)
  - Không có bề mặt thẳng đứng để tránh phản xạ radar từ các góc bên.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Khoang vũ khí bên trong giúp duy trì đặc tính tàng hình ngay cả khi mở để thả bom.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Công nghệ giảm tín hiệu hồng ngoại, âm thanh, và điện từ để tăng khả năng sống sót trong môi trường phòng không hiện đại.[](https://www.cbsnews.com/news/massive-ordnance-penetrator-bomb-gbu-57-b-2-bomber-iran-fordo-nuclear-facility/)

- Khả năng hoạt động:

  - Tầm bay: Khoảng 6.000 hải lý (11.000 km) không cần tiếp nhiên liệu, và lên đến 11.500 hải lý (18.500 km) với một lần tiếp nhiên liệu, cho phép tấn công bất kỳ mục tiêu nào trên toàn cầu trong vài giờ.[](https://www.timesofisrael.com/the-us-bunker-buster-bomb-that-could-destroy-irans-fordo-nuclear-facility/)
  - Tải trọng: Hơn 40.000 pound (18.000 kg), có thể mang hai GBU-57 MOP (tổng cộng 60.000 pound) hoặc các loại vũ khí khác như 80 bom JDAM Mk 82 (500 pound), 16 bom hạt nhân B83, hoặc tên lửa hành trình JASSM-ER.[](https://www.timesofisrael.com/the-us-bunker-buster-bomb-that-could-destroy-irans-fordo-nuclear-facility/)[](https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-bunker-busters-alternatives-2025-06-18/)
  - Phi hành đoàn: 2 người (phi công và sĩ quan vũ khí), với hệ thống tự động hóa tiên tiến giảm khối lượng công việc.[](https://www.reuters.com/business/aerospace-defense/us-b-2-bombers-bunker-busters-alternatives-2025-06-18/)
  - Tốc độ: Dưới âm thanh (subsonic), tối ưu cho các sứ mệnh tầm xa và tàng hình.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)

- Lịch sử phát triển:

  - Dự án bắt đầu dưới chương trình Advanced Technology Bomber (ATB) thời Tổng thống Carter, thay thế máy bay B-1A.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Chuyến bay đầu tiên năm 1989, chính thức hoạt động từ năm 1997.[](https://www.cbsnews.com/news/massive-ordnance-penetrator-bomb-gbu-57-b-2-bomber-iran-fordo-nuclear-facility/)
  - Sản xuất từ 1988-2000, với kế hoạch ban đầu là 132 chiếc nhưng chỉ 21 chiếc được chế tạo do chi phí cao và sự sụp đổ của Liên Xô.[](https://www.lalocodelolo.com/fr/172/1121-172-usaf-b-2a-spirit-stealth-bomber-with-mop-gbu-57-modelcollect.html)

- Sử dụng trong thực chiến:

  - B-2 đã tham gia các chiến dịch như Chiến tranh Kosovo (1999), Afghanistan, Iraq, và Libya (2017), chứng minh khả năng tấn công chính xác các mục tiêu được bảo vệ nghiêm ngặt mà không bị phát hiện.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)[](https://simpleflying.com/how-effective-b-2-spirit-bomber-stealth-capabilities/)
  - Tháng 10/2024, B-2 được sử dụng lần đầu tiên ở Yemen, tấn công các cơ sở vũ khí ngầm của Houthi, có thể với GBU-57, gửi thông điệp cảnh báo đến Iran.[](https://theaviationist.com/2024/10/17/b-2-yemen/)[](https://www.twz.com/air/b-2-spirits-just-sent-a-very-ominous-message-to-iran-that-only-they-can)
  - Trong Chiến tranh Kosovo, B-2 chỉ chiếm 1% số lần xuất kích của NATO nhưng phá hủy 33% mục tiêu Serbia trong 8 tuần đầu, với độ chính xác 90% trong phạm vi 40 feet.[](https://simpleflying.com/how-effective-b-2-spirit-bomber-stealth-capabilities/)

- Bảo trì và nâng cấp:

  - B-2 được bảo trì tại Căn cứ Không quân Whiteman, Missouri, nơi duy nhất vận hành loại máy bay này.[](https://www.cbsnews.com/news/massive-ordnance-penetrator-bomb-gbu-57-b-2-bomber-iran-fordo-nuclear-facility/)
  - Nâng cấp liên tục từ năm 2012 với chi phí 2 tỷ USD, tập trung vào avionics, hệ thống điện tử, và tích hợp vũ khí mới như GBU-57 và tên lửa LRSO (Long Range Standoff Weapon).[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)
  - Một vấn đề tích hợp với GBU-57 đã được khắc phục vào năm 2024, cùng với thử nghiệm ngòi nổ thông minh LPSF.[](https://www.twz.com/air/massive-ordnance-penetrator-bunker-buster-grows-more-potent-thanks-to-new-tests)

- Tương lai:

  - B-2 dự kiến hoạt động đến giữa thập niên 2030, khi được thay thế bởi B-21 Raider, một máy bay ném bom tàng hình mới cũng do Northrop Grumman phát triển.[](https://simpleflying.com/how-effective-b-2-spirit-bomber-stealth-capabilities/)
  - B-21 sẽ mang GBU-57 và các bom phá boong-ke nhỏ hơn như GBU-72 (5.000 pound).[](https://www.twz.com/air/massive-ordnance-penetrator-bunker-buster-grows-more-potent-thanks-to-new-tests)

 Mối quan hệ giữa GBU-57 và B-2

- B-2 Spirit là nền tảng duy nhất hiện nay được chứng nhận để mang và thả GBU-57 trong tác chiến, do khả năng tàng hình và sức chở lớn.[](https://www.twz.com/air/massive-ordnance-penetrator-bunker-buster-grows-more-potent-thanks-to-new-tests)
- Mỗi B-2 có thể mang hai quả GBU-57, một quả trong mỗi khoang vũ khí, giúp tối ưu hóa khả năng tấn công các mục tiêu ngầm sâu như Fordow của Iran.[](https://www.aeroflap.com.br/en/meet-the-gbu-57-mop-the-huge-bomb-of-almost-14-tons-of-the-b-2-bomber/)
- Sự kết hợp giữa B-2 và GBU-57 tạo ra một lựa chọn chiến lược độc đáo để đối phó với các mục tiêu kiên cố trong khu vực phòng không nghiêm ngặt, như các cơ sở hạt nhân của Iran hoặc Triều Tiên.[](https://nationalsecurityjournal.org/stealth-b-2-bombers-might-be-irans-worst-military-nightmare/)
- Việc triển khai B-2 với GBU-57, như trong các cuộc tấn công ở Yemen năm 2024, không chỉ nhằm mục đích quân sự mà còn gửi thông điệp răn đe đến các đối thủ như Iran.[](https://www.twz.com/air/b-2-spirits-just-sent-a-very-ominous-message-to-iran-that-only-they-can)

 Hạn chế và thách thức GBU-57:

  - Khả năng xuyên phá có thể không đủ để phá hủy các cơ sở siêu kiên cố như Fordow (nằm sâu 80-90 mét), trừ khi thả nhiều quả liên tiếp vào cùng một điểm.[](https://x.com/robloakbykaruna/status/1935301747087667620)
  - Nguy cơ rò rỉ phóng xạ nếu tấn công các cơ sở hạt nhân như Fordow, do uranium làm giàu có thể bị phát tán.[](https://www.timesofisrael.com/the-us-bunker-buster-bomb-that-could-destroy-irans-fordo-nuclear-facility/)
  - Số lượng bom hạn chế (ít nhất 20 quả tính đến 2015) và chi phí cao.[](https://en.wikipedia.org/wiki/GBU-57A/B_MOP)
- B-2 Spirit:

  - Số lượng máy bay giới hạn (19 chiếc), khiến chúng trở thành tài sản quốc gia quý giá, chỉ được sử dụng trong các sứ mệnh then chốt.[](https://nationalsecurityjournal.org/stealth-b-2-bombers-might-be-irans-worst-military-nightmare/)
  - Chi phí vận hành và bảo trì cực cao, đòi hỏi cơ sở hạ tầng đặc biệt.[](https://x.com/CrabNJ/status/1935569433860481303)
  - Mặc dù tàng hình, B-2 vẫn có thể bị phát hiện bởi các hệ thống radar hiện đại nếu không được “stealth up” đúng cách.[](https://en.wikipedia.org/wiki/Northrop_B-2_Spirit)

Kết luận

GBU-57 MOP và B-2 Spirit là cặp đôi vũ khí chiến lược hàng đầu của Mỹ, được thiết kế để đối phó với các mục tiêu kiên cố và nhạy cảm như cơ sở hạt nhân Fordow của Iran. GBU-57 cung cấp khả năng xuyên phá chưa từng có, trong khi B-2 đảm bảo đưa bom đến mục tiêu mà không bị phát hiện. Tuy nhiên, các hạn chế về số lượng, chi phí, và khả năng xuyên phá trong các tình huống cụ thể (như Fordow) đòi hỏi Mỹ phải cân nhắc kỹ lưỡng trước khi sử dụng. Sự kết hợp này không chỉ là công cụ quân sự mà còn là đòn bẩy ngoại giao, gửi thông điệp răn đe mạnh mẽ đến các đối thủ.

Đăng nhận xét

Mới hơn Cũ hơn